Przyjazd czeskich kibiców na mecze Euro, ptaki w leśnickim parku z motocyklem w tle, procesja rezurekcyjnej przed kościołem św. Elżbiety, bawiące się dzieci na pl. Gołębim, ruch uliczny przy ul. Grodzkiej - na stronie Pracowni Audiosfery Instytutu Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego umieszczono na razie kilkadziesiąt nagrań z dźwiękami Wrocławia. POSŁUCHAJ
W sumie dziesiątka naukowców z Pracowni Badania Pejzażu Dźwiękowego dokonała już tysiąca nagrań w różnych miejscach miasta. To jeden z elementów projektu naukowego realizowanego od 2011 r. i zatytułowanego „Pejzaż dźwiękowy Wrocławia - badania nad audiosferą miasta środkowoeuropejskiego”.
Nie chodzi o mierzenie poziomu hałasu. Celem naukowców jest analiza typów i jakości dźwięków słyszanych we Wrocławiu oraz zebranie opinii na ten temat wśród jego mieszkańców.
Nagrania mają swoje metryki, w których jest wymieniony nie tylko typ sprzętu, dzień i godzina, ale i warunki nagrania, np. temperatura 4 stopnie, zachmurzenie duże.
- Wszystkie te elementy mają wpływ na jakość dźwięku. We mgle, albo przy mroźnej pogodzie dźwięki rozchodzą się inaczej niż w upale, są wyraźniejsze - mówi dr Robert Losiak, szef projektu i kierownik pracowni. - Dlatego w kilku przypadkach wracaliśmy na nagrania w to samo miejsce, ale przy innej pogodzie.
Badacze dokonywali także nagrań podczas wydarzeń, m.in. manifestacji ulicznych, przejścia kibiców, uroczystości kościelnych.
- Bardzo ciekawym doświadczeniem dźwiękowym było spotkanie młodzieży na Wyspie Słodowej przy okazji pierwszego dnia wiosny, na które poszedłem - opowiada dr Robert Losiak. - Na Wyspą unosił się gwar rozmów, było słychać dźwięki gitar, śmiechy, ale i puszki zgniatane przez złomiarzy i odgłos tłuczonego szkła. To pod względem dźwiękowym było bardzo ciekawe miejsce. Przejaw żyjącego miasta.
Kolejnym elementem projektu są rozmowy z mieszkańcami Wrocławia. Wybrano do nich kilkadziesiąt osób w różnym wieku. Są to studenci, osoby starsze, ale są też profesorowie uniwersyteccy, taksówkarz, były wojskowy, ksiądz.
Dr Losiak: - Część osób dopiero nasze pytania zmusiły do zastanowienia się nad tym, jakie dźwięki je otaczają i co o nich sądzą.
Ciekawe obserwacje miał duchowny mieszkający na Ostrowie Tumskim. Zauważył, że w ostatnim czasie pod względem językowym zróżnicowały się grupy turystów przychodzących w okolicę wrocławskiej Katedry. Przez lata wśród turystów dominował język niemiecki, teraz częściej słychać włoski, hiszpański, portugalski oraz rosyjski. Ksiądz opowiadał także o zmianie pejzażu dźwiękowego od strony Odry, na którą wychodzą jego okna. Na rzece przybyło statków, ale nie słychać ich silników, tylko muzykę i odgłosy zabaw wieczorami.
Dla autorów badań cenne były obserwacje porównawcze, zestawiające Wrocław z innymi miastami. Jeden z respondentów mówił, że we Wrocławiu muzycy uliczni są ciekawsi i bardziej różnorodni niż ci, spotykani w Warszawie.
Ciekawe były opinie starszych uczestników badań. Nie narzekali, jak by się można spodziewać, na hałas uliczny.
- Skarżyli się za to na głośne, dokuczliwe zachowania ludzi, na przykład młodych sąsiadów imprezujących na balkonie, czy osoby głośno rozmawiające przez telefony komórkowe w tramwajach, albo na ulicy - opowiada szef przedsięwzięcia.
Nagrania są teraz archiwizowane, na stronie internetowej Pracowni znajdzie się ich ostatecznie ponad sto. Trwają opracowania rozmów z wrocławianami. Zamknięcie projektu zaplanowano na 2014 rok. Ale uczeni chcieliby, aby wnioski z tych badań przydały się do wprowadzenia zmian w przestrzeni dźwiękowej Wrocławia.
- Można by choćby zmienić zapowiedzi w tramwajach, które według naszych rozmówców są irytujące, sztucznie brzmią, nie mają naturalnej melodii. W warszawskim metrze kolejne przystanki zapowiada Ksawery Jasieński. Czy przystanków we Wrocławiu nie mogłaby zapowiadać na przykład Krystyna Czubówna? - podpowiada dr Robert Losiak.
Posłuchaj zapowiedzi z warszawskiego metra w wykonaniu Ksawerego Jasieńskiego - wav
wto
